تبريز، اين كهن شهر تاريخ، شهري با پيشينه چهارهزار ساله در تمدن ايران زمين،سرزمين يادها و خاطرههاي تلخ و شيرين به جا مانده از مقاومت مردان و زنان دليرش در برابر تهاجم روسها،
خاستگاه مشروطيت ايران با سرداران بزرگي چون ستارخان و باقرخان و شهيد عاشورايياش، ثقهالاسلام. برج ستبر و بلند مقاومت در برابر استبداد با نمادي به عظمت ارگ عليشاه، با مسجد كبود به عنوان فيروزه جهان اسلام،شهري با دلاوران و سرداران شهيدي چون باكريها و شفيعزادهها و ياغچيانها و تجلاييها،مهد شهداي محراب،اولين پايتخت شيعي ايران، شهر اولينها و در نهايت قلب آذربايجاني كه به تعبير مقام معظم رهبري سر ايران است و در يك كلام،اينجا تبريز است،ديار شعرا و عرفايي چون شمس، شهريار، همام،پروين، صايب و سه علامه و صدها مفاخر علمي،فرهنگي و ادبي ديگر.
تاريخ، بي ترديد نام تبريز و جايگاه اين جهان شهر را انكار نكرده و نخواهد كرد، آنجا كه در 700سال پيش، با بزرگترين مجموعه دانشگاهي جهان به نام ربع رشيدي به مركز توليد وصدور علم در منتطقه تبديل گرديد و يا با تبديل شدن به گدرگاه اصلي و استراتژيك جاده ابريشم به عنوان دروازه تجارت شرق و غرب علم و اقتصاد را يكجا در بطن خود داشت ودر اكناف جهان، آوازه شهر اولينها طنين انداز بود.
تبريز در يك كلام، فصل مشترك تمامي هر آن چيزي است كه با پيشوند آغازگري ريشه ميگيرد، با شجاعت دوام مييابد و در نهايت به ختم ماندگاري در دل تاريخ بلند ايران زمين ميرسد.
اسناد تاريخي حكايت از آن دارد كه «تبريز» كانون اصلي مبارزات، آزاديخواهي و مدنيت و اولين مركز تاسيس و راهاندازي نهادها،ادارات، سازمانها و حركتهاي مدني، ملي و مذهبي است. تا آنجا كه به خاطر همين سوابق تاريخي به نام «شهر اولينها»معروف گشته است.
در اين مجال اندك به گوشهاي از اين افتخارات اشاره ميشود:
اولين چاپخانه در سال 1227 توسط شاهزاده عباس ميرزا در تبريز تاسيس شد و 12 سال بعد دومين چاپخانه در تهران تاسيس گرديد.
براي اولين بار كتب خارجي در تبريز ترجمه گرديد كه از آن جمله عبارت بودند از: پطر كبير، شارل دوازدهم،اسكندر كبير،...
اولين رمان ايران به نام «ستارگان فريب خورده حكايت يوسف شاه سراج»توسط ميرزا فتحعلي آخوندزاده در تبريز به رشته تحرير درآمد.
- اولين دايره المعارف توسط محمدرضا زنوزي تبريزي نوشته شد.
- -اولين كتابخانه عمومي توسط ميرزاحسن خان خازن لشگردر سال 1312 در تبريز تاسيس شد.
- اولين سينماي ايران پس از پنج سال از اختراع جهاني آن )توسط برادران لومير)، در تبريز با نام سولي (آفتاب)تاسيس گرديد.
- اولين نمايشنامه و تئاتر در تبريز به سال 1261 شكل گرفت.
- اولين عكاسخانه توسط قاسم ميرزا در تبريز راه اندازي شد.
- اولين فوتباليست شاغل در اروپا (بلژيك)به نام حسين صدقياني از اهالي تبريز در سالهاي 1309-1311بهترين گل زن باشگاههاي اين كشور بود
- در زمينه پزشكي نخستين طبيب محصل فرهنگ نخستين كتابهاي پزشكي-نخستين آبله كوبي- نخستين دانشكده پرستاري مامائي- نخستين داندانهاي مصنوعي- اولين عمل قلب باز- پيوند قلب بر روي سگها و نخستين عمل پيوند كليه توسط دكتر جواد هيات در سال 1347 در تبريز به انجام رسيد.
- اولين هوانورد ايراني به نام كلنل محمدتقي خان پسيان از اهالي تبريز بود.
- اولين كارخانه اسلحه و مهمات در شهر تبريز بنا نهاده شد.
- اولين كارخانه چيني سازي در شهر تبريز ساخته شد
- اولين كارخانه توليد برق در اين شهر و اولين خياباني كه در آن از چراغهاي برقي استفاده شد خيابان چراغگازي تبريز بود.
- اولين ضرابخانه ماشيني و انتشار اسكناس از فعاليتهاي اين شهر بود.
- اولين شهر ايران كه صاحب تلفن شد تبريز بود.
- اولين انجمن زنان در تبريز توسط صاحب سلطان خانم تشكيل گرديد.
- اولين بلديه و نظميه پليس مردمي و شهرداري ايران متعلق به تبريز است.
- اولين مهمانخانه توسط ميرزا اسحق خان معززالوله در تبريز پذيراي مهمان گرديد.
- اولين مدرسه كر و لالها توسط جبار باغچهبان و اولين مدرسه نابينايان توسط يك ميسيونر آلماني و اولين مدارس حرفهاي و بازرگاني توسط محمدعلي تربيت و اولين كودكستان توسط ابوالقاسم فيوضات در تبريز بنا گذاشته شد.
- اولين پايگاه لرزه نگاري در تبريز(شهر زلزله خيز)بنا گذاشته شد.
- اولين اداره اطفائيه(آتش نشاني) در سال 1296 در اين شهر بنا گرديد برج يانقين تبريز هنوز هم نماد آتشنشانيهاي كشور است.